De Baardagaam

Nederlandse naam: Baardagaam
Latijnse naam: Pogona Vitticeps
Lengte: +/- 50 cm
Leeftijd: Gemiddeld 10 jaar
Leefgebied: Australië

De baardagaam is één van de meest gehouden reptielsoorten. Het zijn heel nieuwsgierige diertjes, die erg goed hanteerbaar zijn. Voordat je zo’n dier aanschaft is het natuurlijk belangrijk dat je eerst informatie zoekt over het verzorgen en de huisvesting. Veel mensen maken de fout namelijk door gelijk een lief klein baardagaampje te kopen en een terrarium van bijv. 60x30x30 cm zonder te weten dat deze kleintjes ook groot worden en veel meer ruimte nodig hebben op een gegeven moment. Veel mensen hebben hiervoor de ruimte niet of zijn het diertje na een jaar zat en doen alles weer weg. Dit is natuurlijk niet de bedoeling daarom raden wij iedereen die een baardagaam of een ander reptiel willen aanschaffen eerst informatie te zoeken of je aan te melden op een forum zoals www.terra-city.nl en www.reptiles4life.nl. Op deze forums kun je alles vragen en veel leren over baardagamen en andere reptielen.

Herkomst

De baardagaam komt voor in het centraal – oostelijke deel van Australië. Hier leven ze in woestijnachtige gebieden en droge bossen.

Huisvesting

Voor 1 baardagaam heb je minimaal een hok nodig van 100x50x50. De minimale afmetingen van een terrarium voor 2 dieren zijn 120x50x50. Een groter terrarium is natuurlijk altijd beter.

Als je 2 dieren of meer wilt doen is het verstandig om alleen vrouwen aan te schaffen omdat deze vaak verdraagzamer tegen over elkaar zijn dan mannetjes. Mannetjes hebben in de natuur een eigen territorium en elk ander mannetje wat in dat territorium komt zal worden weg gejaagd. In een terrarium met 2 mannetjes is er vaak één die dominant is deze zal de andere steeds achterna blijven zitten en al het eten opeten, waardoor het zwakkere mannetje uiteindelijk dood zal worden gebeten of van de honger om het leven zal komen.

Als bodembedekking gebruiken wij Calcium korrels deze zijn er in verschillende kleuren en maten verkrijgbaar. Zand wordt ook vaak gebruikt als bodembedekking, maar omdat er met deze bodembedekking kans is dat de baardagamen een verstopping kunnen krijgen. Door het in slikken van zand tijdens het vangen met een prooi ontstaan deze verstoppingen want, zand kan natuurlijk niet verteerd worden. Calcium korrels worden wel opgelost in het lichaam, dus ter voorkoming van verstoppingen gebruiken wij deze ondergrond. Wil je toch liever zand gebruiken omdat dit toch wel een stuk goedkoper is dan Calcium korrels raden wij aan om het voer met een pincet te geven. Door een pincet te gebruiken heb je in ieder geval al geen kans meer op het mee happen van zand tijdens het vangen van voedsel.

Voor de verlichting heb je in het terrarium een warmtespot nodig en een UV-lamp. De UV-lamp moet er echt in deze zorgt ervoor dat het dier calcium en andere vitamines kan opnemen. Voor een terrarium van 120x50x50 hebben wij een UV-lamp aan de linkerkant en 2 warmtespots van 75 watt, waarvan één in het midden en één aan de rechterkant. Onder de warmtespots mag het zo’n 40-45 graden zijn. Het is belangrijk dat er ook een koele plek in het terrarium is voor de dieren. De koele plek moet rond de 25 graden zitten, bij ons is dit onder de UV-lamp deze geeft namelijk geen/nauwelijks warmte af.

Qua inrichting zou je een paar flagstones onder de warmtespots kunnen leggen zodat de baardagaam zich hierop kan opwarmen. Naast wat stenen voor de inrichting kan je er evt. nog een slaapgrotjes in kunnen doen en een enkele tak waar hij in kan klimmen. Wij zelf hebben in bijna elk terrarium een slaapgrotje of zelfgemaakte plateaus staan.

Voedsel

Baardagamen eten zowel dierlijk als plantaardig voedsel. Jonge baardagamen eten voornamelijk dierlijk voedsel. Volwassen baardagamen eten juist meer groente/fruit dan dierlijk voedsel. Jonge dieren dien je elke dag een paar keer te voeren, ze mogen dan zoveel eten als ze willen. Om ze aan het groenvoer te krijgen kan je elke dag een klein schaaltje met wat groente en fruit aanbieden. Vaak als ze met meerdere in een terrarium zitten zul je zien dat ze er kleine beetjes van eten. Volwassen baardagamen geef je elke dag een schaaltje groente en fruit en om de dag kan je naast groente en fruit wat dierlijk voedsel geven.

Dierlijk voedsel

• Krekels ( persoonlijk het liefst Steppekrekels hier zit veel meer vlees aan dan de gewone huiskrekels)
• Sprinkhanen
• Wasmotten ( 1 per dag, dit is meer een lekkernij en als je hier meer van geeft heb je vaak de kans dat alleen nog maar wasmotten willen eten)
• Buffalowormen ( voor de jonge baardagamen)
• Meelwormen ( alleen bij de volwassen dieren)
• Moriowormen (alleen bij de volwassen dieren. Let op!! Er op letten dat de baardagamen wel goed kauwen vooral de kop omdat deze anders de maagwand kan beschadigen.
• Pinky’s (deze mogen 1x per week worden gegeven aan de volwassen dieren)

Als regel voor de jonge baardagamen voor de grote van het voedsel: Wat tussen de ogen past kunnen ze opeten.

Plantaardig voedsel

• Andijvie
• Tomaat
• Paprika
• Paksoi
• Appel
• Kiwi
• Peer
• Enz.

Als het plantaardig voedsel veel vocht bevat zoals sla en komkommer maar in beperkte mate geven.
Een te veel aan vochtrijk voedsel kan diaree veroorzaken.

Vitamines en calcium

Het is belangrijk om over het voedsel vitamine- en calciumpreparaat te strooien.
Het vitaminepreparaat doen wij zelf 2x per week over het voedsel heen,
het calciumpreparaat 4x per week en 1 dag geen preparaat over het voedsel.

Calcium is erg belangrijk voor de opbouw van de botten.
Vooral voor jonge dieren en vrouwtjes die zwanger zijn of net eitjes hebben gelegd.

Voortplanting

De dieren zijn bij een leeftijd van +/- 8 maanden geslachtsrijp (hierbij zijn natuurlijk uitzonderingen). Als je met deze dieren wilt gaan kweken is het verstandig om dit past te doen als het vrouwtje anderhalf jaar oud is en rond de 400 gram. Wanneer men eerder begint is er kans op zwakke nakweek en dat het dier een groeiachterstand krijgt omdat alle energie naar het maken van de eieren gaat. Mannetjes kunnen na ongeveer een leeftijd van een jaar gebruikt worden voor de kweek. Wanneer dit eerder gebeurt heb je kans dat het zaad zich nog niet goed ontwikkeld heeft wat tot gevolg heeft dat niet alle eieren zijn bevrucht.

Mannelijke baardagamen zullen door middel van imponeergedrag het vrouwtje proberen te versieren. Het imponeergedrag bestaat uit hevig kop knikken en een zwarte baard opzetten.

Als het vrouwtje klaar is om te paren zal ze dit aangeven door met d’r poot te zwaaien. Het mannetje zal het vrouwtje op d’r zij proberen te draaien. Wanneer hem dit is gelukt vind er een aantal keer een paring plaats. Als een vrouwtje 1x gedekt is kan ze gemiddeld 3 keer eieren leggen zonder dat het mannetje er nog een keer bij is geweest. Er zijn zelfs uitzonderingen van 6-7x.

De weken na de paring zul je zien dat het vrouwtje dikker wordt en meer gaat eten. Het is belangrijk om in deze periode voldoende calcium te geven dit heeft het vrouwtje nodig voor het maken van de eieren. Na ongeveer 1 maand zal het vrouwtje de eitjes leggen. Zorg ervoor dat er een legbak is. Wij vullen de legbak zelf met cocos-humus deze grond is 100 procent biologisch en zitten geen schadelijke stoffen in. Als het vrouwtje klaar is met leggen kan je de eitjes voorzichtig uitgraven. Na ongeveer een maand zal ze weer eitjes leggen. De eitjes kunnen dan in bijv. een krekel bakje met wat vermuciliet wat goed vochtig moet worden gemaakt worden gelegd. Je moet ervoor zorgen dat de eitjes niet draaien mits deze net gelegd zijn want anders het toekomstige baardagaampje doodgaan. Dan kan het bakje in de broedstoof worden gelegd en met een temperatuur van +/- 28 komen de eitjes na 55 tot 70 dagen uit.

Nadat de eitjes zijn uitgekomen laat je de jongen eerst nog een uur of 3-4 in het bakje zitten waar het jong is uitgekomen. Zo kan het jong even uitrusten en stimuleert het de andere jongen die nog in het ei zitten om uit te komen.

De jongen komen in een opkweekterrarium van 70x40x40. In een terrarium van deze afmeting kun je ongeveer 8 jongen laten opgroeien. De temperatuur in het terrarium moet gemiddeld 30 graden zijn, onder de warmtespot 35 graden. Als de temperatuur hoger is heb je kans dat de kleine baardjes uitdrogen. Naast de warmtespot is het bij de kleine baardjes ook belangrijk om UV-licht in het terrarium te hebben dit bevordert de opname van calcium in het lichaam. Het is ook erg belangrijk voor de groei van de botten en dus het gehele skelet. Als bodem gebruiken wij fijne Calciumkorrels. Als watervoorziening is het voldoende om 2x per dag te sproeien en dan niet de diertjes tenzij deze in vervelling zijn maar bijvoorbeeld de stenen of grotje. Zodra de stenen of grotje nat gesproeid is zul je zien dat de kleine baardjes er gelijk van gaan drinken.

De eerste paar weken zullen ze voornamelijk kleine krekels maat 3-4 en buffalowormpjes eten. Naast het dierlijke voedsel is het ook aan te raden om elke dag een klein schoteltje met wat groente en fruit aan te bieden. Je zult zien dat ze er toch kleine beetjes van eten na verloop van tijd, ook al eten de kleine baardjes voornamelijk dierlijk voedsel. De voedseldieren altijd bepoederen met calcium poeder of vitamine poeder; zie verzorging! Na enkele weken kun je zien dat er verschil is in grote tussen de jongen, de zogenoemde achterblijvers (deze zitten er altijd tussen in een nest) kunnen het beste worden apart gezet zodat deze ook de kans krijgen om te kunnen groeien  en niet te ver achter raken.
Na ongeveer 5-6 weken kunnen de baardjes in een groter terrarium zetten zodat ze weer wat meer ruimte hebben om te groeien.

Op deze leeftijd kun je ze al krekel maat 6 geven en maat 4 sprinkhanen.
Als ze 10 weken oud zijn kunnen de kleine baardagamen verkocht worden.

Winterrust

Wanneer je je baardagaam in winterrust wilt doen is het verstandig om de dieren goed voor te bereiden op de winterrust. Als het buiten kouder wordt dan is het vaak in huis ook kouder. De dieren merken dit vooral op als wanneer alle warmtespots uitstaan ’s avonds. Je zult zien dat de dieren minder actief worden en een stuk minder gaan eten. Wanneer dit gebeurt kun je langzaam gaan beginnen met het afbouwen van de licht uren.

Als de lampen 12 uur branden kan je dit het best in drie weken terug brengen naar maximaal 6 uur. Dit doe je steeds in kleine stapjes waarbij je ongeveer 20 minuten per dag van het aantal licht uren afhaal. Zo kom je ongeveer op 2 uur minder licht per week. Na 3 weken is dit dus nog maar 6 uur licht per dag. In deze periode dat je het aantal uren licht gaat afbouwen, moet je ook beginnen met het minderen van voeren. Dus als je elke dag eten geeft eerst na om de dag, dan eens in de drie dagen enz.

Wanneer je in de laatste week bent geëindigd dus wanneer je niets meer voert, moeten de darmen worden geleegd. Dit kan je doen door de dieren in een lekker lauw badje te doen. Dit heeft een laxerend effect de darmen ontspannen door het warme water en worden dan geleegd dit kan je 1 of 2x herhalen. Zorg je er niet voor dat de darmen leeg zijn voor de winterrust dan is er een grote kans dat er een rottingsproces in de maag en darmen komt door achtergebleven voer.

Het beste is om de dieren in een ruime Cuverbox te doen (voor een dier 50 x 50 cm.). In het deksel een flink aantal gaatjes maken voor voldoende ventilatie, en de dieren in een ruimte wegzetten waar de temperatuur gemiddeld rond de 12 graden is en blijft.
Een zolder ruimte is hier uitstekend geschikt voor, zorg er wel voor dat er GEEN tocht is.
Zorg tijdens de winterrust altijd dat de dieren de beschikking hebben over een klein bakje vers drinkwater dus regelmatig verversen. Laat de dieren verder gewoon met rust, dus niet eruit pakken maar lekker laten liggen.

Na 8 tot 12 weken haal je de dieren eruit en leg je ze weer in het terrarium, en dan ga je het zelfde ritueel als voor de winter rust in omgekeerde volgorde herhalen.
Dus de lampen in een periode van drie weken van 6 naar 12 uur brengen. Je zou de dieren evt. ook even lekker in een warm badje kunnen doen. Dit niet meteen de eerste dag nadat ze wakker zijn maar de volgende dag. En erg belangrijk … geef ze net zoveel eten als ze willen de eerste twee à drie weken omdat, hun vetreserves weer snel moeten worden aangevuld.